پس از عملیات شستشو برای ضدعفونی کردن دستگاه ها می توان از حرارت یا مواد شیمیایی ضدعفونی کننده و یا هر دو استفاده کرد. در صورتی که پس از عملیات شستشو در جا، آب داغ ۸۰ تا ۹۰ درجه سانتی گراد را به مدت ۲۰ دقیقه در خط پاستوریزه هدایت کنند، دستگاههای مربوطه ضدعفونی شده و برای عملیات بعدی آماده می گردد.

قطعات و ظروف بزرگ را با در معرض قرار دادن با بخار ۹۵ درجه سانتی گراد برای چند دقیقه می توان ضدعفونی نمود.

ضدعفونی کردن وسایل و ظروفی که با شیر در تماس بوده اند را توسط حرارت یا مواد شیمیایی می توان انجام داد.

وسایل کوچک و قابل انتقال را می توان در محفظه بخار به طور معکوس قرار داده و ابتدا با بخار داغ هوای داخل محفظه را بیرون رانده و سپس به مدت ۵ تا ۱۵ دقیقه ظروف را در معرض بخار ۷۵ تا ۹۵ درجه سانتی گراد قرار داده در صورتی که به جای بخار آب محفظه فقط با هوای داغ تأمین شود درجه حرارت آن حدود ۸۰ تا ۹۰ درجه و مدت حرارت دادن ۲۰ دقیقه خواهد بود در این صورت وسایل و ظروف به خوبی ضدعفونی می گردند.

وسایل بزرگ و غیرقابل انتقال از قبیل تانکها و یا شیردانها را میتوان با لوله های متحرک بخار داغ وارد آنها کرده و بدین ترتیب ضدعفونی کرد. در این حالت حتما بایستی طوری بخار داد که جریان داشته باشد و تمام نقاط وسایل را در بر گیرد.

مواد آمونیاکی :

ترکیبات آمونیاکی شاخه دار هم به عنوان ضدعفونی کننده ها در صنایع شیر استفاده میشود. این ترکیبات را می توان از مشتقات کلرور آمونیم به حساب آورد با این تفاوت که به جای چهار هیدروژن آن چهار شاخه از ترکیبات آلی مختلف قرار دارد.

بعضی از این شاخه ها بین ۸ تا ۱۸ کربن داشته و به طور کلی قسمت فعال این ترکیبات ازت آمونیاکی و چهار شاخه آن می باشد. این ترکیبات یون مثبت باردار بوده و معمولا با یک هالوژن همراه هستند.

محلول ۲۰۰ میلیونیم این ترکیبات بدون بو، غیرسمی و در مقابل حرارت باثبات می باشد و می تواند ضدعفونی کننده بسیار مفیدی برای وسایل صنایع شیر در صورت استفاده با آب سبک باشد.

سایر مواد ضدعفونی کننده :

از دیگر مواد ضدعفونی کننده می توان مخلوطی از اسید سیتریک  و اسید فسفریک ۳۰ درصد و حدود ۵ درصد از مشتقات اسید سوفونیک را نام برد محلول ۲۰۰ میلیونیم این مخلوط نه تنها خواص ضدعفونی خوبی دارد بلکه در مقابل آب سخت و یا ترکیبات آلی مقام بوده و رسوب سنگ شیر دستگاهها را می تواند کنترل کند.

اسيدهاي آلي و معدني ضعيف شوينده هاي اسيدي بسيار مؤثري براي سنگ شير و جرمي كه از اين مواد شيميايي در سطوح تماس رسوب نموده مي باشند. مسلما دستگاههاي فلزي بايستي نسبت به اين اسيدها آسيب پذيري نداشته باشند.

هيچگاه نبايستي از اسيدهاي قوي مثل اسيد سولفوريك، كلريدريك، نيتريك و غيره بجز در موارد استثنايي براي پاك كردن زمين يا ديوار كارخانه آن هم در صورت ضد اسيد بودن استفاده نمود زيرا اين اسيدهاي قوي تخريب كننده مي باشند.

شوينده هاي اسيدي ضعيف را معمولا به غلظت ۰/۱ درصد هستند مي توان براي شستشو استفاده نمود. اينها عبارتند از اسيد فسفريك، سيتريك ، تارتاريك و اسيد استيك ، از اين اسيدها مي توان برام نرم كردن سنگ يا جرم شير استفاده كرد.

براي اين منظور ابتدا ظروف و يا دستگاه مورد نظر را با يكي از اسيدهاي فوق در دماهاي ۶۰ تا ۷۲ سانتي گراد شستشو داده و با يك آبكشي املاح معدني را جدا مي سازند و لذا لايه سخت پروتئين و چربي هم كمي نرم ميشود.

در مرحله ديگر لايه فوق را با محلول رقيق سود و يا ساير مواد قليايي و يا تركيب آنها كاملا نرم و حل مي نمايند و بدين ترتيب جرم شير را از بين مي برند.

شوينده هاي اسيدي را بايستي با خيس كننده هائي بكار برد تا تمام سطح مورد نظر از اسيد پوشيده شود.

اخيرا براي تميز نمودن سنگ شير از پلي فسفاتها در آب سبك استفاده مي شود كه نتيجه مؤثري دارد.

پلي فسفاتها محلول ۱۰ تا ۲۰ درصد پلي فسفات ها در محلول ۰/۰۴ درصد متاسيليكات سديم و يا در محلول ۰/۴ درصد خاكستر قليائي براي شستشوي دستگاه ها بسيار مناسب ميباشد و در واقع پلي فسفات در محلول ضعيف قليائي عمل شستشو دهندگي بهتري خواهد داشت.

فرمول پلي فسفات هاي خاص در محلول هاي قليائي براي عمليات شستشو به قرار زير است:

۱- تترا سديم پيروفسفات با غلظت ۱۰ تا ۲۰ درصد در محلول ۲۵/ ۰ درصد تري سديم فسفات با غلظت ۱۰ تا ۲۰ درصد مؤثر است.

۲- تتراسديم پيروفسفات با غلظت ۱۰ تا ۲۰ درصد در محلول ۴۱ / ۰ درصد متاسيليكات سديم و يا محلول  ۴۱ / ۰ درصد Soda Ash تهيه شده ميباشد.

٣- تترا سديم پيرو فسفات با همان غلظت در محلول ۰/۱ درصد Soda Ash است.

۴- سديم تري پلي فسفات در محلول ۰/۴۱ درصد متاسيليكات سديم و يا ۴۱ / ۰ درصد SodaAsh مي باشد.

۵- سديم تتراپلي فسفات در محلول ۴۱ / ۰ درصد متاسيليكات سديم ۰/۴۱ درصد مي باشد.

۶- سديم هگزا متافسفاته : اين پلي فسفات در محلول ۰/۴۱ درصد متاسيليكات سديم و يا ۴۱ / ۰درصد خاكستر قليائي مناسب است.

۷- سديم تترامتافسفات: اين پلي فسفات هم طبق فرمول هاي بالا در محلول ۰/۴۱ درصد متاسيليكات سديم و ۴۱ / ۰ درصد خاكستر قليائي تهيه و استفاده ميشود.

افزودنیها مواد شیمیایی ترکیبی هستند که برای افزایش ماندگاری خوراکیها در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. افزودنی های شیمیایی با کاهش یا حذف میکروارگانیسم هایی که باعث فساد مواد غذایی می شوند آنها را برای مدت طولانی سالم نگه می دارند.

افزودنی های شیمیایی رایج در مواد غذایی

نیترات و نیتریت

نیترات و نیتریت افزودنی های شیمیایی هستند که با خواص آنتی باکتریال، مواد غذایی را از باکتریهایی مانند بوتولیسم محافظت می کنند. با اینحال تحقیقات نشان داده است که این مواد برای سلامتی انسان ها خطرناک هستند زیرا نیتریت ها با برخی از آمینواسیدهای خاص موجود در دستگاه گوارش واکنش داده و نیتروسیامین ها را تشکیل می دهند که به عنوان مواد سرطانزا شناخته شده هستند.

سولفیت ها و دی اکسید سولفور

سولفیت ها و دی اکسید سولفور افزودنی های شیمیایی با خواص آنتی باکتریال هستند که در درجه اول به عنوان مواد نگهدارنده مورد استفاده قرار می گیرند. سولفیت ها عمدتاً در میوه های خشک و شراب قرمز و بعضی مواقع در مارک های خاصی از آب میوه ها وجود دارند.

آلژینات ، پروپیلن گلیکول آلژینات

آلژینات یک ترکیب طبیعی است که از جلبک دریایی استخراج می شود و به عنوان ماده قوام دهنده و تثبیت کننده کف در مواد غذایی استفاده می شود. با این حال ، پروپیلن گلیکول آلژینات یک ماده اصلاح شده و یکی از افزودنی های شیمیایی است که می تواند عوارض متعددی در انسانها ایجاد کند

آسپارتام

این ترکیب یکی از افزودنی های شیمیایی مضری است که تحقیقات نشان داده در راستای حفظ منافع عمومی نباید در صنایع غذایی مورد استفاده قرار بگیرد. آسپارتام ترکیبی از اسیدهای آمینه و متانول است. این ترکیب شیمیایی ممکن است باعث ایجاد سرطان و سایر مشکلات مرتبط با سلامتی شود ، اگرچه برای تأیید این مسئله نیاز به مطالعات بیشتر است.

آسپارتام به عنوان شیرین کننده مصنوعی یکی از افزودنی های شیمیایی است که به جای شکر در غذاهای رژیمی مورد استفاده قرار می گیرد این ماده در نوشابه ها و نوشیدنی های مخلوط و بسیاری از دسرهای کم کالری و فرآوری شده وجود دار

اسید فسفریک چیست ؟

فسفر یک ماده غذایی ضروری معدنی است و توسط ریشه های گیاهان از خاک جذب میشود . تولید کودهائی که برای اصلاح کمبود فسفر در خاک استفاده می شود بستگی به منابع فسفریک اسید دارد.

یکی از پرمصرف ترین مواد در صنایع است هر سال هزاران تن اسید فسفریک درایران مصرف میشود که بیشتر برای مصرف در بخش کشاورزی و دامی و تولید کود شیمیایی بکار می رود . با توجه به ذخایر فسفات خوب در ایران باز هم بیشتر آن از طریق واردات از کشور چین تامین می گردد .

رایج ترین روش تولید آن از سنگ فسفات و مصرف در صنایع مرتبط می باشد .

اسید ضعیف می باشد که بی ضرر میباشد .

نکته :

بعلت ارزانی و فراوانی همچون اسید سیتریک جهت طعم ترشی مواد غذایی و خوراکی کاربرد فراوانی دارد . به عنوان نگهدارنده عمل می کنند.

فسفر یک عنصر ضروری برای رشد و نمو گیاهان می باشد. خاکهای غنی با کودهای فسفاته رشد و نمو گیاهی بالاتری دارند .

و در حدود ۱۰% در تولید مواد شوینده و پاک کننده ها و تولید حشره کشها بکار می رود.

۱۰ % اسید فسفریک مصرفی در ایران بصورت خوراکی و برای تولید نوشابه های گازدار مانند انواع کولاها بکار می رود که سبب دادن طعم تند و ترش خوشمزه ای به نوشابه میشود.

بیشتر  این ماده جهت تولید کود کشاورزی مصرف می شود .حدود ۹۰ درصد اسید فسفریک تولید شده برای تولید کود است و

در  تولید خوراک دام و طیور و تولید مونو و دی کلسیم فسفات و تولید حشره کش و پاک کننده ها استفاده دارد .

اسید فسفریک در دو گرید صنعتی و خوراکی با خلوص ۸۰ و ۸۵ درصد وجود دارد .

استفاده در آبکاری و پزشکی و نیز در زدودن زنگ آهن  و جرم گیری سطح فلزات از کاربردهای این اسید است .

جهت ضد حریق نمودن سطوح و ضد اشتعال نمودن آنها کاربرد دارد .

عوارض اسید فسفریک :

طبق گزارش “Beverage Digest”، در سال ۲۰۱۷ ، بازار نوشابه های گازدار در ایالات متحده حدود ۱۷۰ میلیارد دلار بود. بسیاری از این نوشیدنی ها حاوی اسید فسفریک ، ماده ای است که در حالت اعتدال ممکن است بی خطر باشد .

مصرف نوشابه های کولا حاوی اسید فسفریک با تغییرات ادراری ، بیماری مزمن کلیه و سنگ کلیه مرتبط است. کلیه های سالم فسفر اضافی را دفع میکند .

مواد شیمیایی ساختار اصلی همه چیز در این دنیا هستند و تمام موجودات زنده و غیرزنده از مواد شیمیایی تشکیل شده‌اند. مواد شیمیایی طبیعتا بخش عمده‌ای از خوراکی‌ها را نیز تشکیل می‌دهند مواد شیمیایی موجود در مواد غذایی اغلب برای سلامتی موجودات زنده و انسان بی‌ضرر هستند که از بین آن‌ها می‌توان به مواد مغذی مانند کربوهیدرات‌ها ، پروتئین ، چربی و فیبر اشاره کرد.

شیرین کننده‌های مصنوعی

شیرین کننده‌های مصنوعی مواد شیمیایی هستند که برای شیرین کردن غذا یا نوشیدنی‌ها به جای قند طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ساکاروز که یک شیرین کننده طبیعی به دست آمده از نیشکر است کالری بسیار بالایی دارد و در مقادیر بالا برای سلامتی خطرناک است بنابراین با شیرین کننده هایی مصنوعی جایگزین می شود که برخی از آن‌ها در ادامه آمده‌اند.

آسپارتام

آسپارتام شیرین کننده مصنوعی دیگری است که استر متیله دی پپتید فنیل آلانین یا آسپارتیک اسید است و تقریبا ۲۰۰ برابر شیرین تر از قند است. بنابراین مقادیر خیلی کمی از این ماده در غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود و کالری آن تقریبا صفر است.

سوکرالوز

سوکرالوز قند مصنوعی دیگری است که ساخته دست بشر است و مشتق تری کلرو قند طبیعی یا ساکاروز است . این ماده تقریبا دو برابر شیرین تر از ساکاریدها و ۳۲۰ تا ۱۰۰۰ برابر شیرین تر از قند است.

یکی از ویژگی‌های اصلی سوکرالوز این است که در جریان خون تجزیه نمی‌شود بنابراین هیچ کالری ندارد. سوکرالوز یک ترکیب پایدار است که می‌تواند در پخت و پز محصولات غذایی که ماندگاری طولانی مدت دارند، استفاده شود.

ساخارین

ساخارین اولین شیرین کننده ای بود که توسط انسان اختراع شد. این ماده یک شیرین کننده مصنوعی بسیار قوی است ولی از نظر ارزش غذایی و کالری صفر است. ساخارین ۵۰۰ برابر شیرین تر از قند طبیعی است.

مواد نگهدارنده غذایی

به دلیل رشد میکروب‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها در مواد غذایی همه محصولات غذایی پس از مدتی فاسد شده و از بین می‌روند. این روند را می‌توان با استفاده از مواد شیمیایی نگهدارنده کنترل کرد و به تاخیر انداخت. برخی از مواد نگهدارنده طبیعی مانند نمک ، شکر و برخی روغن‌ها (مانند روغن نباتی) به طور گسترده در فراوری غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اسيد سيتريك يكي از مواد شيميايي است كه براي ترش كردن نوشيدني ها و محصولات غذايي استفاده مي شود. همچنين به عنوان يك نگهدارنده براي جلوگيري از خرابي استفاده مي شود زيرا باعث افزايش اسيديته محصولات مي شود و بسياري از باكتري هايي كه باعث خراب شدن مواد غذايي مي شوند قادر به رشد در محيط اسيدي نيستند.

همچنين در مكمل هاي غذايي استفاده مي شود زيرا بدن هنگام جذب اسيد سيتريك، مواد معدني را بهتر جذب مي كند.

اسيد سيتريك يا جوهر ليمو بعنوان يك نگهدارنده و طعم دهنده در صنعت توليد مواد غذايي كاربرد گسترده اي دارد طعم ترشي خيلي از مواد غذايي همچون آبنبات ها و لواشك ها و ترشيجات و آبليموها و نوشابه ها و نوشيدني ها و اجيل هاي تفت داده شده و … از سيتريك موجود در آنها است.

بصورت كريستال ها خشك به دوشكل سيتريك آبدار ( مونوهيدرات ) و سيتريك خشك ( آنهيدرات ) است كه هردو نوع از نظر ظاهر يكسان و بلوري شكل همانند شكر هستند.

بعنوان نگهدانده در توليد سوسيس و كالباس نيز كاربرد دارد در صنايع توليد آرد و نان جهت بالا بردن كيفيت و ماندگاري كاربرد دارد همچنين در توليد زيتون جهت طعم ترشي سركه مانند استفاده مي گردد.

اسيد سيتريك ( Citric Acid ) يا جوهر ليمو يكي از اسيدهاي آلي است كه در ليموترش و پرتقال وجود دارد. يكي از عمده ترين روش هاي توليد آن بيوتكنولوژي با استفاده از قارچ آسپرژيلوس نايجر ميباشد .

سيتريك اسيد يا جوهر ليمو در صنايع نوشابه ، آبميوه ، آرايشي و بهداشتي و داروئي … استفاده ميگردد و علاوه بر طعم دهندگي باعث تنظيم PH نيز ميشود .

اسيد سيتريك در دو نوع اسيد سيتريك مونوهيدرات ( آبدار ) و  اسيد سيتريك آن هيدروز ( خشك يا بدون آب ) بصورت پودر كريستال توليد شده و عموما در كيسه هاي كاغذي چند لايه بسته بندي ميگردد و به فروش ميرسد .

نوع اسيد سيتريك دانه بندي ريز كه به نوع فاين معروف ميباشد نيز جهت مصارف خاص توليد ميشود .

اسيد سيتريك چگونه توليد مي شود؟ 

اسيد سيتريك به طور طبيعي در ميوه هاي مركبات يافت مي شود، اما توليد اسيد سيتريك از ميوه هاي مركبات بسيار گران است و تقاضا براي اسيد سيتريك بيشتر از موجودي مركبات است. بنابراين، هنگامي كه اسيد سيتريك را در برچسب محصول مشاهده مي كنيد، مي توانيد مطمئن باشيد كه اين پودر است كه از تخمير قند ساخته شده است.

 Aspergillus niger (يك قارچ كه معمولا در صنعت داروسازي استفاده مي شود) با شكر تغذيه مي شود و آن را به يك محلول مايع تبديل مي كند. اين محلول با آهك (هيدروكسيد كلسيم) مخلوط شده است كه باعث ايجاد نمك سيترات از محلول مي شود (رسوب). سپس سيترات سديم با اسيد سولفوريك براي توليد اسيد سيتريك بكار ميرود .

آسه سولفام كا يك شيرين كننده مصنوعي ميباشد. شيريني آن تقريباً ۲۰۰ برابر ساكاروز است و پروفيل شيريني آن مشابه با ساكاروز است.

زماني كه همراه با سوربيتول استفاده گردد شيريني اوليه و طعم را بهبود مي دهد.

به حرارت مقاوم است و پس طعم نامطلوب (aftertaste) ندارد.

استفاده از  آسه سولفام كا در پودرهاي نوشابه، ژله ها، پودينگ ، شكلات و آدامس مجاز مي باشد.

آسپارتام (Aspartame) :

شيرين كننده مصنوعي ميباشد. نام شيميايي آن ۳- آمينو – N (دكربوكسي فنيل) ساكسييك اسيد متيل استر مي باشد.

پودر كريستال آن سفيد و بي بو مي باشد و تقريباً ۲۰۰ برابر شيرين تر از ساكاروز است. استفاده از آن در بسياري كشورها مجاز است.

اولين نوشابه‌هاي رژيمي در سال ۱۹۸۲به بازار جهاني معرفي شدند. به طور معمول در اين نوشيدني‌ها به جاي شكر از آسپارتام و آسه سولفام استفاده مي‌شود. آسپارتام و آسه سولفام يك شيرين‌كننده غيرساكاريدي است كه امروزه با نام‌هاي تجاري مختلف در بيش از ۶۰۰۰محصول مختلف در كشور استفاده مي‌شود.

آسپارتام در سال ۱۹۶۵توسط جيمز شلاتر و به صورت كاملا اتفاقي در طي تحقيقاتي براي ابداع داروي ضد زخم معده كشف شد!بي ‌خطر بودن آسپارتام در سال ۱۹۷۴توسط اداره غذا و داروي آمريكا (FDA) تاييد شد و از آن زمان مصرف آن در كشورهاي مختلف رو به فزوني نهاد.

ميزان حداكثري تاييد شده براي مصرف روزانه آسپارتام و اس سولفام عددي بسيار بالاتر از ميزان آسپارتام و آس سولفام موجود در نوشابه‌هاي رژيمي است.گرچه از نظر محتواي قندي، نوشابه‌هاي رژيمي گزينه مناسبي به شمار مي‌روند اما مصرف آنها به مقدار زياد توصيه نمي‌شود.

وجود اسيد فسفريك و گازكربنيك در اين نوشابه‌ها، همانند نوشابه‌هاي معمولي مانع از جذب عناصر حياتي مانند كلسيم، پتاسيم، روي، منيزيم و آهن مي‌گردد. همچنين شرايط نگهداري نوشابه‌هاي رژيمي (در داخل يخچال) در حفظ سلامت آنها بسيار مهم است .

آيا آسپارتام امن است؟

پس از بررسي مطالعات علمي روي مواد شيميايي ، اداره غذا و داروي آمريكا  (FDA) در سال ۱۹۸۱ تعيين كرد كه آسپارتام براي استفاده در غذاها امن است.

مطالعات باليني دقيق نشان مي دهد كه آسپارتام آلرژي زا نيست .

با اين حال، برخي از افراد مبتلا به بيماري ژنتيكي فنيل كتونوري هستند و زنان باردار با هيپر فنيل آلانين (سطح بالايي از فنيل آلانين در خون) با آسپارتام مشكل دارند بنابراين، FDA تصريح كرده است كه تمام محصولات حاوي آسپارتام بايد داراي برچسب هشدار دهنده به فنيل كتونوري باشند كه شيرين كننده حاوي فنيل آلانين است 

استفاده و فروش مواد شیمیایی مثل  سوکرالوز و آسه سولفام و آسپارتام ویتا سوئیت بعنوان شیرین کننده‌های بدون کالری یا مصنوعی جایگزین خوبی برای شکر در صنایع غذایی معمول است ٬ و بجای شکر معمولی در تولید انواع غذاها و انواع نوشیدنی‌ها مورد استفاده قرار میگیرند..

کاربرد و مصرف آسپارتام ویتا چیست ؟

یکی از مشهورترین شیرین کننده های مصنوعی که امروزه در اکثر رستوران ها، سوپرمارکت ها و حتی آشپزخانه ها یافت می شود آسپارتام نام دارد. آسپارتام یک ترکیب سنتتیک است که از ترکیب دو اسید آمینه­ فنیل آلانین و اسید آسپارتیک با یک متیل الکل بوجود می آید.

برخلاف ساکارید و سیکلامات که بدون تغییر از بدن دفع می‌شوند، به اسیدهای آمینه طبیعی سازنده‌اش تجزیه می‌شود، و آنها نیز به ‌نوبه خود در مسیرهای سوخت و ساز معمولی بدن به اجزای کوچک‌تری شکسته می‌شوند، برای مثال متیل الکل در بدن به اسید فورمیک و فورمالدئید شکسته می شود.

در سال ۱۹۶۵ توسط جیمز شالتر به صور اتفاقی در طی تحقیقاتی برای تولید داروی ضد زخم معده هنگامی که مقداری از آن آسپارتامی که روی انگشتش بود را لیسید، کشف گردید.

آسپارتام در نوشابه‌ های گازدار را بدون اشکال اعلام شده است و استفاده از آن در تمام غذاها بلامانع شده است به طوری که امروزه به ندرت می توانید یک بسته آدامس، شربت، سس و یا شیرینی بدون آسپارتام پیدا کنید.‏

۲۰۰ مرتبه شیرین‌تر از قند است و بعد از مصرف مزه آن در دهان باقی نمی‌ماند. با توجه به اینکه شیرینی آسپارتام و آسه سولفام و سوکرالوز چندین برابر شکر معمولی است٬ مقدار بسیار کمی از آن را می‌توان جایگزین شکر معمولی نمود.

مصرف و کاربرد سوکرالوز چیست ؟

شیرین کنندگی سوکرالوز ۶۰۰ برابر شکر معمولی است و بعلت تحمل دمایی بالا برای پخت گزینه ای مناسب است در تولید انواع کیک و کلوچه و بیسکویت و انواع شیرینی کاربرد گسترده ای دارد.

شیرین کنندگی آسپارتام و آس سولفام ۲۰۰ برابر شکر معمولی میباشد و برای تولید نوشیدنیها و انواع نوشابه ها و دسرها کاربرد دارد.

اسپارتام دومین قند مصنوعی که در سال ۱۹۶۵توسط شیمیدانی به نام جیمز شالتر به صورت کاملا اتفاقی در طی تحقیقاتی برای ابداع داروی ضد زخم معده کشف شد.

وقتی جیمز خواست اسید آمینه خود را خالص سازی کند مقداری از محتویات ظرف به بیرون پرید پس از مدتی وقتی جیمز خواست دمای واکنش را گزارش کند دست خود را به زبانش زد تا خیس گردد که بتواند برگه کاغذ روی میز را جابجا کند که متوجه شیرینی ترکیب سنتزی خود شد.

مصرف آسپارتام در سال ۱۹۸۱توسط سازمان غذا و دارو تایید شد. در بعضی از غذاها مثل نوشابه ها و سس و …. استفاده شد.

این جایگزین قند به صورت تجاری به فروش و به عنوان ناجی برای افراد رژیمی که مجبور به دوری از شیرینی بودند مورد ستایش قرار گرفت .

بررسی شیمیائی :

این گونه از مواد شیمیایی بصورت پودر سفید رنگ می باشد. قدرت شیرینی آن بصورت خالص ۱۸۰برابر شکر معمولی است و تولید آن آسان است.

اسید آسپارتیک تا ۴۰درصد از ساختار آسپارتام را تشکیل می دهد. اسید آسپارتیک می تواند اختلالات در غدد درون ریز و بینایی بوجود آورد.

آسپارتام و کاهش وزن :

بسیاری از افراد به جای داشتن برنامه غذایی سالم و انجام ورزش از مصرف غذاهای فاقد قند که حاوی شیرین کننده هایی نظیر آسپارتام هستند، استفاده می کنند.

متاسفانه آسپارتام میل به خوردن مواد شیرین را افزایش می دهد و اشتها را زیادتر کرده و سبب افزایش وزن می شود.

مزایای آسپارتام :

از مزایای پودر آسپارتام میتوان به نمونه های زیر اشاره کرد:

۱- به پوسیدگی دندانها کمک نمی کند چون توسط باکتری های مخرب دندان تجزیه نمی شود تا محیط دهان را اسیدی کند که دندانها پوسیده شود.

۲- گسترش طعم شیرین و طولانی تر کردن زمان ماندگاری طعم

٣- عدم تولید انرژی و در نتیجه عدم چاقی نکته دیگر که حائز اهمیت است اینکه افراد دارای فنیل کتونوری نباید از آن استفاده کنند.

زیرا بدن آنها قادر به سوخت و ساز اسید آمینه های فنیل آلانین نیست .

سوکرالوز :

سوکرالوز تنها ماده شیرین‌کننده‌ای است که از شکر واقعی گرفته شده و سال ۱۹۹۸مورد تأیید قرار گرفته است. پودر سوکرالوز حدود ۶۰۰بار از شکر شیرین‌تر است و طعمی مشابه شکر دارد و در انواع غذاها و نوشیدنی‌ها بخوبی حل می‌شود..

آسه سولفام:

این شیرین‌کننده مصنوعی همانند آسپارتام است و سال ۱۹۸۸مورد تأیید قرار گرفته است. این ماده که در محصولاتی چون آدامس و انواع نوشیدنی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد ۲۰۰برابر از شکر شیرین‌تر است و به طور کلی برای بهبود طعم مواد غذایی و حفظ شیرینی غذاها کاربرد دارد